Πεζοπορια στο φαραγγι Αντρωνίου

Την κυριακη 22 Απριλίου έκαναν πεζοπορία στο Φαράγγι μας ο ε.ο.σ Φολόης Αρχαίας Ολυμπίας. Τους ευχαριστούμε θερμά

που βρίσκεται το αντρώνι. Το αντρώνι βρίσκετε στον νομό ηλείας ανήκει στον δήμο αρχαίας ολυμπίας και στέκεται στο οροπέδιο της φολόης καμία σχέση με το χωριό φολόη. Το αντρώνι είναι πολύ γνωστό από την φράση κούμανι και αντρώνι ο θεός να σε γλιτώνει, αυτη η φράση λέγεται επειδή το κούμανι και το αντρώνι συνεργάστηκαν και περικύκλοσαν τους τούρκους κάτω στο φαράγγι και νίκησαν. Εκεί στον στο φαράγγι είναι ενα ρέμα που ονομάζετε ρέμα του κοκαλάκι επειδή σε αυτο το ρεμα είχε γίνει η μάχη

Στο νεκροταφείο του Αντρωνίου βρίσκεται ο βυζαντινός Ναός των Αγίων Αναργύρων που είναι χαρακτηρισμένος ως «βυζαντινή αρχαιότητα». Εσωτερικά είναι αγιογραφημένος με σπάνιες τοιχογραφίες που πολλές έχουν υποστεί ανεπανόρθωτες βλάβες από την υγρασία και την εγκατάλειψη.
Ανάμεσα στις τοιχογραφίες στο μέσον και δεξιά του Ναού υπάρχει ο Άγιος Χριστόφορος, ο Ρέπροβος, με κεφάλι σκύλου (πιθανόν κυνηγού), κρατώντας στο δεξί του χέρι ένα σταυρό.
Κυνοκέφαλοι
Ο Άγιος Χριστόφορος περιγράφεται και εικονίζεται ως κυνοκέφαλος, προφανώς λόγω της σύνδεσής του με το έθνος των Σκυλοκεφάλων. Η φαντασία πολλών λέει ότι ανάμεσα στους στρατιώτες του Μεγάλου Αλέξανδρου υπήρχαν και κυνοκέφαλοι. Για τους κυνοκέφαλους, ανθρώπους δηλαδή με κεφάλι σκύλου, κάνουν λόγο και οι Ηρόδοτος και Ησίοδος. Παρόμοιος θρύλος υπήρχε και στην Ασία. Συναντάται σε κινεζικά κείμενα του 6ου αιώνα γι’αυτό και οι φήμες περί σκυλοκέφαλων ή κυνοκέφαλων οφείλονται, πιθανόν, στις περιορισμένες γνώσεις αναφορικά με τις περιοχές αυτές. Ο Στράβωνας, στα γεωγραφικά του, κάνοντας σχόλιο για τις τερατολογίες των παλαιοτέρων του, αναφέρει τους μεγαλοκέφαλους του Ησίοδου, τους στεγανόποδες του Αλκμάν, τους μονόφθαλμους και κυνοκέφαλους του Αισχύλου. Αργότερα και ο Κλαύδιος Πτολεμαίος κάνει λόγο για κυνοκέφαλους και μονόποδες. 

Μυθολογία
Κεφάλι σκύλου στην Ελληνική μυθολογία έχει η Εκάτη. Η Εκάτη πληροφορεί πρώτη τη Δήμητρα για την απαγωγή της κόρης της και έτσι θυμίζει το ρόλο του Ανούβη. Είναι η θεά εκείνη που ο Ηρακλής φέρνει νικημένη στον επάνω κόσμο σαν φύλακα των πυλών του Άδη με τριπλή όψη, ταυτόσημη με τον Κέρβερο.
Οι παγανιστές
Όταν ο χριστιανισμός εδραιώθηκε ως επίσημη θρησκεία του Ανατολικού Ρωμαϊκού κράτους και ειδικά τον 4ον αιώνα, οι λεγόμενοι Παγανιστές (οι πιστοί στην παλιά θρησκεία και όσοι δεν πίστευαν στο Θεό της Βίβλου), που στο επίπεδο της τέχνης μεταξύ των άλλων είχαν τον κυνοκέφαλο Άγιο Χριστόφορο, υπέστησαν δεινούς διωγμούς. Η θρησκεία τους απαγορεύτηκε, επειδή προερχόταν από τον δωδεκαθεϊσμό, μια θρησκεία που είχαν ασπαστεί κυρίως οι Έλληνες, οι Ρωμαίοι, οι αποικίες τους και οι ανώτερες τάξεις λαών που είχαν έλθει σε επαφή με τον ελληνικό πολιτισμό.
Η παράδοση
Η παράδοση λέει πως ο Άγιος Χριστόφορος έζησε και μαρτύρησε στα χρόνια του Ρωμαίου αυτοκράτορα Δεκίου (Gaius Messius Quintus Decius, 249-251 μ.Χ.). Καταγόταν από άγρια χώρα ανθρωποφάγων (πιθανόν Ινδία). Στη διάρκεια ενός πολέμου συνελήφθη αιχμάλωτος μαζί με άλλους στρατιώτες και μεταφέρθηκε στην Αντιόχεια όπου βαπτίστηκε από τον εκεί επίσκοπο, ιερομάρτυρα Βαβύλα. Πήρε τότε το όνομα Xριστόφορος (ή Χριστοφόρος) εγκαταλείποντας το προηγούμενο όνομά του που ήταν Ρέπροβος.
Οι ορθόδοξοι
Η μεταστροφή του στον Χριστό έγινε με τρόπο θαυμαστό. Συνελήφθη αιχμάλωτος σε μάχη, που διεξήγαγε το έθνος του με τα Ρωμαϊκά αυτοκρατορικά στρατεύματα. Κατατάγηκε στις Ρωμαϊκές λεγεώνες και πολέμησε κατά των Περσών, επί Γορδίου και Φιλίππου.Όταν ήταν ακόμη κατειχούμενος, για να ευχαριστήσει τον Χριστό, εγκαταστάθηκε σε επικίνδυνη δίοδο ποταμού και μετέφερε δωρεάν επί των ώμων του εκείνους που επιθυμούσαν να διέλθουν τον ποταμό. Μια μέρα παρουσιάσθηκε προς αυτόν μικρό παιδί, το οποίο τον παρακάλεσε να τον περάσει στην απέναντι όχθη. Ο Ρεμπρόβος πρόθυμα το έθεσε επί των ώμων του και στηριζόμενος επί της ράβδου του εισήλθε στον ποταμό. Όσο όμως προχωρούσε, τόσο το βάρος του παιδιού αυξανόταν, ώστε με μεγάλο κόπο κατόρθωσε να φθάσει στην απέναντι όχθη. Μόλις έφθασε στον προορισμό του, κατάκοπος είπε στο παιδί ότι και όλο τον κόσμο να σήκωνε δεν θα ήταν τόσο βαρύς. Το παιδί του απάντησε: «Μην απορείς, διότι δεν μετέφερες μόνο τον κόσμο όλο, αλλά και τον πλάσαντα αυτόν. Είμαι Εκείνος στην υπηρεσία του Οποίου έθεσες τις δυνάμεις σου και σε απόδειξη αυτού φύτεψε το ραβδί σου και αύριο θα έχει βλαστήσει», και αμέσως εξαφανίσθηκε. Ο Ρεμπρόβος φύτεψε την ράβδο και την επομένη την βρήκε πράγματι να έχει βλαστήσει. Μετά το περιστατικό αυτό βαπτίσθηκε Χριστιανός από τον Άγιο Ιερομάρτυρα Βαβύλα, ο οποίος τον μετονόμασε σε Χριστόφορο. Η άκτιστη θεία Χάρη, που έλαβε την ώρα του βαπτίσματος και του Χρίσματος, μεταμόρφωσε όλη του την ύπαρξη. Και αυτή ακόμα η δύσμορφη όψη του φαινόταν φωτεινότερη και ομορφότερη.Στην Ορθόδοξη αγιογραφία ο Άγιος εικονίζεται να μεταφέρει στον ώμο του τον Χριστό. Εξ' αφορμής ίσως του γεγονότος αυτού θεωρείται προστάτης των οδηγών και στο Μικρόν Ευχολόγιον και συγκεκριμένα στην Ακολουθία «επί ευλογήσει νέου οχήματος» υπάρχει, πρώτο στη σειρά, το απολυτίκιό του.

Κατά τον τότε εναντίον των Χριστιανών διωγμό, λίγο μετά την βάπτισή του, είδε Χριστιανούς να κακοποιούνται από τους ειδωλολάτρες. Από αγανάκτηση επενέβη και έκανε δριμύτατες παρατηρήσεις προς αυτούς, διέφυγε δε τη σύλληψη χάρη στο γιγαντιαίο του παράστημα και την ηράκλεια δύναμή του. Καταγγέλθηκε όμως στον αυτοκράτορα και διατάχθηκε η σύλληψή του. Για τον σκοπό αυτό απεστάλησαν διακόσιοι στρατιώτες. Αυτοί, αφού ερεύνησαν σε διάφορα μέρη, τον βρήκαν κατά την στιγμή την οποία ετοιμαζόταν να γευματίσει ένα κομμάτι ξερό ψωμί. Κατάκοποι οι στρατιώτες και πεινασμένοι ζήτησαν από τον Άγιο Χριστόφορο να τους δώσει να φάγουν και ως αντάλλαγμα του υποσχέθηκαν ότι δεν θα τον κακομεταχειρίζονταν. Ένας από τους στρατιώτες, βλέποντας ότι πλην του ξερού άρτου δεν υπήρχε καμία άλλη τροφή, ειρωνευόμενος τον Χριστόφορο, του είπε ότι ευχαρίστως θα γινόταν Χριστιανός, εάν είχε την δύναμη να τους χορτάσει όλους με το κομμάτι εκείνο του άρτου. Τότε ο Άγιος, αφού γονάτισε, άρχισε να παρακαλεί τον Χριστό να πολλαπλασιάσει το κομμάτι εκείνο του άρτου, όπως πολλαπλασίασε τους πέντε άρτους στην έρημο, για να χορτάσουν οι πεινώντες στρατιώτες και να φωτισθούν στην αναγνώριση και ομολογία Αυτού. Η παράκληση του Αγίου εισακούσθηκε και το τεμάχιο του άρτου πολλαπλασιάσθηκε. Βλέποντας οι στρατιώτες το θαύμα αυτό, προσέπεσαν στα πόδια του Αγίου και τον παρακαλούσαν να τους γνωρίσει καλύτερα τον Θεό του. Ο Άγιος εξέθεσε με απλότητα τη Χριστιανική διδασκαλία και αφού όλοι εξέφρασαν την επιθυμία να γίνουν Χριστιανοί, τους οδήγησε προς τον Επίσκοπο Αντιοχείας Βαβύλα, ο οποίος, αφού τους κατήχησε, τους βάπτισε. Όταν ο αυτοκράτορας Δέκιος πληροφορήθηκε το γεγονός, τους μεν στρατιώτες συνέλαβε και αποκεφάλισε, τον δε Χριστόφορο προσπάθησε με υποσχέσεις και κολακείες να μεταπείσει, αλλά οι προσπάθειές του προσέκρουσαν στην επίμονη άρνηση αυτού. Κατόπιν τούτου έστειλε προς αυτόν δύο διεφθαρμένες γυναίκες, την Ακυλίνα και την Καλλινίκη, ελπίζοντας ότι με τα θέλγητρά τους θα τον σαγήνευαν και θα τον παρέσυραν. Οι δύο γυναίκες, αφού άκουσαν την προτροπή του Αγίου, για να επανέλθουν στον δρόμο της αγνότητας και της αρετής, έγιναν Χριστιανές και, αφού παρουσιάσθηκαν ενώπιον του αυτοκράτορα Δεκίου, ομολόγησαν τον Χριστό. Γι' αυτό και βρήκαν μαρτυρικό θάνατο. Στην πορεία των αιώνων οι ορθόδοξοι, επηρεασμένοι από τη Δύση, άρχισαν να τον θεωρούν προστάτη των αυτοκινητιστών, των οδοιπόρων και του Σώματος Εφοδιασμού και Μεταφορών του Στρατού, ενώ είναι και ο πολιούχος της πόλης του Αγρινίου. 

Οι καθολικοί
Για τους καθολικούς ο Κυνοκέφαλος Άγιος, όπως είπαμε, ήταν και ο προστάτης των οδοιπόρων. Στις 24 Ιουλίου, όπου γιορτάζεται, οι βόρειοι λαοί έχουν τις κυνικές ημέρες (από τις 23/7 έως τις 24/8). Εάν στο διάστημα αυτό υπάρχει ηλιοφάνεια πιστεύεται ότι η χρονιά θα έχει καλή σοδειά. Το αντίθετο συμβαίνει αν οι συνθήκες είναι δυσμενείς. Επειδή, σύμφωνα με το μύθο των καθολικών, περνούσε τους οδοιπόρους από το χείμαρρο (μιας και δεν υπήρχε γέφυρα) έγινε προστάτης τους. Παρουσιάζεται με μορφή γίγαντα να περνά τον Χριστό, μικρό παιδί, στους ώμους του, από τη μία όχθη ενός χειμάρρου στην άλλη. Για αυτόν το λόγο πήρε το όνομα Χριστόφορος (Χριστόν φέρει). Υποθέτουμε λοιπόν, ότι ο ναός στο Αντρώνι οικοδομήθηκε τα πρώτα χριστιανικά χρόνια, πριν ακόμη διαχωριστεί η Εκκλησία, ή χτίστηκε πάνω σε αρχαίο ναό. Σημειώνουμε δε ότι η χριστιανική ιστορία της προέλευσης του ονόματος δεν ευσταθεί γιατί ο Άγιος έζησε πολύ αργότερα από το Χριστό (3ο αιώνα μ.Χ).
Κώστας Παπαντωνόπουλος www antroni.gr

Φώτο Ηλίας Τουτούνης

Tags:

Legend

Σύμβολα

Σημασία

History

Παράδοση

ιστορία

Λαογραφία

μυθολογία

ο χαρτης του φαραγγιου

Το φαράγγι Αντρωνίου είναι από τα ομορφότερα της Πελοποννήσου. Είναι διάρκειας 5 ωρών με αργό περπάτημα. Η διαδρομή ξεκινά στην είσοδο του χωριού, πριν το γήπεδο ποδοσφαίρου. Κατεβαίνουμε στο ποτάμι. Στα αριστερά μας βρίσκονται σπήλαια με σταλακτίτες. Η κύρια διαδρομή συνεχίζει στα δεξιά , όπου στα 500 μέτρα θα συναντήσουμε έναν καταρράκτη. Η βλάστηση είναι πλούσια και νερά τρέχουν από τους παρακείμενους βράχους. Παρακάτω το ποτάμι διασταυρώνεται με ένα άλλο. Εκεί συνήθως οι περιπατητές κάνουν την πρώτη τους στάση. Όποιος επιθυμεί μπορεί λίγο πιο κάτω να δει ένα άλλο πανέμορφο καταρράκτη. Ακολουθώντας το ποτάμι που έρχεται από τα δεξιά και βαδίζοντας συνέχεια μέσα στο νερό φτάνουμε σε έναν καταρράκτη, στην κορφή του οποίου μπορούμε να ανεβούμε. Συνεχίζοντας θα συναντήσουμε παλιούς νερόμυλους και νεροτριβές, πριν φτάσουμε στην τελευταία ανηφόρα που οδηγεί πάλι στο χωριό. Στην πλατεία του χωριού όποιος θέλει μπορεί να φάει στην ταβέρνα του Βάιου Κότσαλη